Bank w Proszowicach
Spółdzielnia Oszczędnościowo-Pożyczkowa w Proszowicach powstała w 1928 roku, w najtrudniejszych latach po I wojnie światowej - w okresie budowy państwa, wielkiego kryzysu, inflacji pieniądza. Statut Spółdzielni zarejestrowano w styczniu 1928 roku w Sadzie Okręgowym w Kielcach. Niestety, z tego okresu nie zachowały się żadne dokumenty.
Według oświadczenia p. Leon Grzesika, byłego księgowego ówczesnego Banku Ziemi Proszowickiej, w czasie działań wojennych w dniu 16 stycznia 1945 roku wszystkie akta Banku wraz z księgami zostały spalone w lokalu Banku. Z ankiety o stanie majątkowym wynika, że w roku 1940 nastąpiło przyłączenie do Banku w Proszowicach 6 Kas Stefczyka tj. w Kowali, Klimontowie, Koniuszy, Szarbi, Pałecznicy i Gruszowie. Potwierdza to list porewizyjny Związku Spółdzielni Rzeczpospolitej Polskiej Okręg Krakowski z 26 listopada 1946 roku. W tym najcięższym dla narodu i spółdzielczości okresie władze Banku reprezentowali: Jan Wójcik, Leon Grzesik, Jan Maj w Zarządzie oraz Wojciech Gorczyca z Polekarcic, Stanisław Ryfca i Henryk Winnicki z Proszowic, Władysław Szklenarski z Górki Stogniowskiej, Paweł Blitek z Posadzy i Wiktor Dabek z Opatkowic.
Na mocy dekretu o reformie bankowej z 1948 roku, Bank Spółdzielczy Ziemi Proszowickiej w dniu 25 czerwca 1950 roku przekształcony został w Gminna Kasę Spółdzielczą. Do proszowickiej GKS przyłączono cztery byłe Kasy Stefczyka z Nowego Brzeska, Koniuszy, Kowali i Niegardowa. W 1956 roku GKS przekształcona zostaje w Kasę Spółdzielczą, zaś w rok później ustawa sejmowa przywraca Kasom prawo gromadzenia oszczędności oraz umożliwia powstanie centrali organizacyjno-rewizyjnej.
Następne lata przynoszą dalszy rozwój działalności gospodarczej Banku, głównie poprzez kredytowanie średnioterminowe oraz udzielanie kredytów ze środków własnych BS. W roku 1961 nastąpiła reorganizacja w zakresie rejonu działania proszowickiej spółdzielni, w wyniku której utworzone zostały nowe kasy spółdzielcze w Pałecznicy i Niegardowie. Do najbardziej aktywnych działaczy samorządu z lat 60-tych należeli: Emilia Orpel, Witold Natkaniec, Henryk Dudzik, Piotr Kwiecień, Stanisław Czekaj i Teofil Nowak.
W wyniku dokonanej reformy bankowej w latach 1974-1976 Bank Spółdzielczy w Proszowicach przejął pełne kompetencje kredytowe, obsługując ludność zamieszkałą na terenie gminy Proszowice.
Z dniem 1 stycznia 1999 roku Bank poszerzył obszar działania o przyłączone Banki Spółdzielcze w Racławicach i Skalbmierzu. Następnie BS przyłączył Banki w Niegardowie i Wawrzeńczycach.
Obecnie Bank Spółdzielczy w Proszowicach posiada 19 placówek w tym 4 Oddziały i 15 punktów kasowych, zatrudnia 81 pracowników.
Podstawowa dziedzina działalności Banku to prowadzenie rachunków bankowych, przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych, udzielanie kredytów, obsługa budżetów terenowych.
Ponadto Bank prowadzi obsługę obrotu dewizowego, wydaje karty płatnicze, prowadzi rozliczenia przez Internet.
Oddział w Skalbmierzu
Najstarsze dokumenty, pochodzące z 1911 roku wskazują, że Kasa Pożyczkowo-Oszczędnościowa w Skalbmierzu mogła powstać w 1909 roku. Dokumentami tymi są rachunki wydatków poniesionych przez Zarząd Kasy, wnioski o udzielenie pożyczki itp. Z dokumentów wystawionych w 1913 roku wynika, że kierownikiem Kasy był Walenty Szczygłowski ze Skalbmierza. Prawdopodobnie okres I wojny światowej przerwał lub ograniczył działalność Kasy.
W 1927 roku Burmistrz Skalbmierza Antoni Baum był inicjatorem utworzenia i pierwszym Prezesem Kasy Oszczędnościowo-Pożyczkowej, która do 1939 roku działała pod nazwą Kasy Stefczyka. Po nim, do roku 1939 obowiązki Prezesa pełnił mgr farmacji Paweł Sawicki. W 1927 roku powstały także Kasy Stefczyka we wsi Topola i Tempoczów Kolonia.
Po II wojnie światowej reaktywowanie działalności Kasy Oszczędnościowo-Pożyczkowej w Skalbmierzu nastapiło w 1946 roku, do której w 1949 roku przyłączone zostały Kasy z Topoli i Tempoczowa. W tym okresie kierownikiem Kasy był Jan Chwalik.
W 1975 roku Bank zrzeszył się w BGŻ O/Kielce. Dziesięć lat później władze Banku zakupiły plac wraz z budynkami przy ul. M. Reja 3. Budynek rozebrano, a na jego miejscu wybudowano nowy, który oddano do użytku w 1987 roku. Nowy budynek został wybudowany za zgoda Konserwatora Wojewódzkiego, a jego elewacja zewnętrzna utrzymana jest w stylu poprzedniego budynku.
W udokumentowanym okresie działalności Banku przewinęło się ponad 170 działaczy samorządowych i pracowników. Kierownikami lub dyrektorami Kasy, a następnie Banku Spółdzielczego byli: Walenty Szczygłowski (do 1914 r.), Antoni Baum (1927-1964), Ireneusz Jackiewicz (1964-1974), Anna Sitko (1974-1982), Bogumił Nowak (1982-1987), Józef Komoniawski (od 1987 r.). Głównymi księgowymi byli: Marian Sikorski (do 1966 r.), Kazimierz Nowak (1966-1991), Halina Liber (od 1991 r.). Należy nadmienić, że wieloletni działacz samorządowy Banku Włodzimierz Wiertek był posłem 3-ech kadencji, członkiem Rady Nadzorczej BGŻ w Kielcach oraz Rady Nadzorczej MBR w Krakowie. Najstarsi obecni działacze to Ludwik Stawiarski z Przybonic oraz Stanisław Wieloch z Sielca Kolonii.
W listopadzie 1998 roku Nadzwyczajne Walne Zebranie Przedstawicieli podjęło historyczną decyzję o połączeniu się z silniejszym kapitałowo Bankiem Spółdzielczym w Proszowicach i od 1.01.1999 roku stał się Oddziałem tego Banku.
Oddział w Racławicach
Bank w Racławicach został założony w 1911 roku przez grupę inicjatywną właścicieli majątków ziemskich z okolicznych miejscowości, sekretarza gminy i miejscowego księdza pod nazwą Racławickie Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe.
Prezesem Zarzadu został wybrany Stanisław Manterys - rolnik z Miroszowa. Na Przewodniczacego Rady powołano księdza Stanisława Markowskiego.
W 1920 roku Towarzystwo zmieniło nazwę na "Spółkę Oszczędności i Pożyczek, Spółdzielnia z nieograniczona odpowiedzialnościa w Racławicach", a 7 kwietnia 1925 roku Spółka została przekształcona w Kasę Stefczyka, która przetrwała do czasu powojennej rzeczywistości.
W okresie okupacji z dniem 21 lipca 1944 roku zawieszono działalność Kasy. Jej reaktywowanie nastapiło 7 marca 1948 roku. Walne Zgromadzenie, które odbyło się w dniu 1 kwietnia 1950 r. przyjęło nowy Statut i zmieniło nazwę na "Gminna Kasę Spółdzielcza", przemianowana z kolei w czerwcu 1956 roku na "Kasę Spółdzielcza".
W latach 1956 - 1970 funkcję kierownika pełnił Stanisław Wawrzoń. Głównym księgowym został Stanisław Jaworski. Od października 1970 roku obowiązki kierownika a potem Dyrektora Banku powierzono Piotrowi Greli, który obowiązki Dyrektora pełnił do 5.12.1995 roku. Po nim, od 1.02.1996 roku obowiązki Dyrektora przejęła Pani mgr Jadwiga Jaros.
Z dniem 1.01.1999 roku Bank w Racławicach połączył się z Bankiem Spółdzielczym w Proszowicach i stał się jego Oddziałem.
Oddział w Wawrzeńczycach
Historia bankowości spółdzielczej na terenie Gminy Igołomia - Wawrzeńczyce zapoczątkowana została 9.05.1925 r., kiedy to zarejestrowany został statut "Kasy Stefczyka" spółdzielni z nieogr. odpow. W dwa lata później - 3.04.1927 r. taka sama Kasa powstaje w Wawrzeńczycach. Założycielami kasy byli: Ks. Zygmunt Boratyfski, Stanisław Wesołowski, Tomasz Rachtan, Kacper Latała, Józef Pilch, Kajetan Oziembło, Jan Chmiela, Kacper Mierniczek, Kacper Cichy, Jan Cwikła, Jan Wójcik, Antoni Duda.
W okresie okupacji hitlerowskiej "Kasa Stefczyka" nie przerwała działalności. W dokumentach Banku znajduje się postanowienie Sadu Okręgowego w Krakau Wydział III Handlowy, gdzie sędzia H. Krause po rozpoznaniu w dniu 31 grudnia 1943 roku sprawy firmy "Kasa Stefczyka" w Wawrzeńczycach wpisuje do rejestru spółdzielni pod numerem RS VI 122. "Kasa Stefczyka" działała również bezpośrednio po wojnie, świadczą o tym dokumenty 1947 i 1948 roku i lat dalszych.
W latach 60-tych działa Kasa Spółdzielcza w Igołomii. W skład zarządu wchodzi: Maciejewski Michał - prezes, Nowak Alfreda i Wójcik Zygmunt - członkowie. 29 kwietnia 1968 roku, spółdzielnia zmienia nazwę na "Bank Spółdzielczy w Igołomii".
20 maja 1973 r. Zebranie Przedstawicieli BS w Igołomii o zmianie nazwy spółdzielni na Bank Spółdzielczy w Igołomii - Wawrzeńczycach, z siedzibą w Wawrzeńczycach. 8 października 1975 r., następuje rejestracja spółdzielni pod nazwą Bank Spółdzielczy w Wawrzeńczycach.
Od 1992 roku Bank Spółdzielczy posiada własny budynek. Działa na terenie gminy, obsługuje rolników, budżet gminy, finansuje i kredytuje sektor prywatny.
Spośród zasłużonych dla Banku Spółdzielczego w Wawrzeńczycach wymienić należy nieżyjacych już Prezesów Zarządu: Józefa Klimka i Stanisława Jamroga oraz członka Rady Nadzorczej Adama Sagana. Przez 25 lat członkiem zarzadu był społecznie p. Stanisław Pudełek. Oprócz wyżej wymienionych do grona długoletnich pracowników i zasłużonych dla Banku należy zaliczyć następujące osoby: Władysław Kusifski, Jolanta Waszkiewicz, Edward Cwikła, Mirosław Kwiatek, Janusz Stelmach, Krystyna Szterleja, Barbara Caba, Maria Zawartka, Halina Jędracha, Anna Karcz, Aleksandra Duda, Barbara Truty.
Oddział w Niegardowie
Historia Banku Spółdzielczego w Niegardowie ma swój początek w 1924 r., kiedy na Zebraniu Założycielskim została powołana Kasa Stefczyka w Niegardowie. Deklarację przystąpienia do Kasy Stefczyka podpisało 40 członków. Wybrano pierwszy Zarząd w osobach: Jan Taczała, Władysław Szopa, Walenty Małek, Stanisław Łakomy - zamieszkali w Niegardowie i pierwsza Rada Nadzorcza w osobach: Mateusz Szopa, Błażej Szopa, Wojciech Miszczyk, Jan Bambuła - zamieszkali w Niegardowie i Antoni Lis z Dalewic. Pierwsze Walne Zebranie Kasy Stefczyka odbyło się w roku 1925.
W roku 1933 Prezesem Zarządu został wybrany Jan Urbański z Piotrkowic Wielkich, który funkcję tę pełnił przez cały okres działalności Kasy Stefczyka w Niegardowie.
25.05.1936 r. na Walnym Zebraniu członkowie Kasy zobowiązali Zarząd do zakupu placu od i budowy domu kasowego, który - budowany sposobem gospodarczym został oddany do użytku w 1941 roku.
Kasa prowadziła działalność w okresie wojennym i powojennym aż do 1949, kiedy to Kasa Stefczyka w Niegardowie połączyła się z Kasą Stefczyka w Koniuszy jako przejmująca. Następnie Kasa Stefczyka w Koniuszy, Szarbi i Biórkowie Wielkim zostały w roku 1949 włączone do Banku Ludowego w Proszowicach.
W roku 1961 została wyłoniona z Banku Spółdzielczego w Proszowicach Kasa Spółdzielcza w Niegardowie, która swoja działalność prowadziła na terenie Gminy Niegardów i Łętkowice. Kasa działała najpierw pod nazwą Kasa Spółdzielcza, później Bank Spółdzielczy w Niegardowie, a następnie po reorganizacji gmin jako Bank Spółdzielczy w Koniuszy z/s w Niegardowie.
Pierwszym Prezesem Zarządu został wybrany Jan Urbański z Piotrowic Wielkich, który funkcję tę pełnił do 1985 roku kiedy zmarł. Pierwszym kierownikiem Kasy Spółdzielczej był Jan Machnik z Łętkowic, a następnie Krzysztof Cała z Piotrowic Wielkich. Od roku 1966 do 1991 Bankiem kierowała Pani Władysława Chmielarska, która była najpierw kierownikiem Kasy Spółdzielczej, a później Dyrektorem Banku Spółdzielczego i Prezesem Zarządu od roku 1985. W roku 1991 Dyrektorem Banku i Prezesem Zarządu została wybrana Danuta Chmielarska. W dniu 30.11.2000 r. Bank Spółdzielczy w Koniuszy z/s Niegardowie połączył się z BS w Proszowicach i stał się Oddziałem tego Banku.
